ព័ត៌មាន: របៀបដែល រថយន្តអគ្គិសនី ដំណើរការដោយរបៀបងាយ ស្វែងយល់ពីបច្ចេកវិទ្យាយានយន្តអគ្គិសនីទំនើប

រថយន្តអគ្គិសនី (EVs) កំពុងក្លាយជាជម្រើសពេញនិយមនៅលើពិភពលោក ដែលយកមកនូវវិធានការដែលច្បាស់លាស់ជាងមុនក្នុងការកាត់បន្ថយកំបោរពុលបរិស្ថាន និងពង្រឹងភាពប្រកបដោយចីរភាពជំនួសរថយន្តប្រើប្រាស់សាំងធម្មតា។ អ្នកអាចមើលឃើញថា រថយន្តអគ្គិសនីបច្ចេកវិទ្យាថ្មីៗ មិនត្រឹមតែគ្រាន់ជាការបន្ថយផ្នែកនេះហើយ តែវាជាការផ្លាស់ប្តូរដ៏ធំមួយនៃវិបុលនៃឧស្សាហកម្មអូតូទៀតផង។

ក្នុងអត្ថបទនេះ យើងនឹងបង្ហាញរបៀបដែល រថយន្តអគ្គិសនី ដំណើរការ ដោយអាច​យល់បានយ៉ាងងាយ ព្រមទាំងនិយាយអំពីគ្រឿងផ្សំមុននិងបច្ចេកវិទ្យាដើមទាំងឡាយរបស់យានយន្តអគ្គិសនីទំនើប។ ទោះជាអ្នកគឺជាអ្នកចូលចិត្តរថយន្តអគ្គិសនីទៅហើយ ក៏ដោយ ឬអ្នកនៅថ្មីទៀតលើខ្សែចងក្រវ៉ាត់យានយន្តនេះ តែអត្ថបទនេះនឹងជួយអោយយល់ពីបច្ចេកទេសនៅពីក្រោយរថយន្តអគ្គិសនីបានយ៉ាងងាយស្រួល។

ទីបញ្ចូល

រថយន្តអគ្គិសនី (EVs) គឺជាកំណែបង្កើតថ្មីមួយក្នុងឧស្សាហកម្មរថយន្ត។ ខុសពីរថយន្តប្រើប្រាស់សាំង ប្រេងឬដីសែល បច្ចេកវិទ្យានេះអាស្រ័យលើថាមពលអគ្គិសនីដែលត្រូវបានរក្សាទុកនៅក្នុងថ្ម ដើម្បីបើកបរម៉ាស៊ីនរបស់វា។ វាផ្តល់នូវអត្ថប្រយោជន៍ច្រើនដូចជាកាត់បន្ថយការជក់ផ្សែង បរិស្ថានប្រកបដោយភាពស្អាត និងកាត់បន្ថយការពឹងផ្អែកលើប្រេងឥន្ធនៈ។

ប្រសិនបើអ្នកចង់ទទួលបានពត៌មានច្រើនទៀតអំពីរថយន្តអគ្គិសនី ប្រភេទខ្លះៗ រួមទាំងអត្ថប្រយោជន៍ល្អៗ និងអនាគតនៃរថយន្តអាគ្គិសនីនៅកម្ពុជា សូមអានអត្ថបទពេញលេញរបស់យើងអំពី រថយន្តអគ្គិសនី។

បន្ទាប់នេះ យើងនឹងលើកយកគ្រឿងផ្សំចម្បងៗរបស់រថយន្តអគ្គិសនី ដើម្បីបំបែកប្រាប់ពីរបៀបវាដំណើរការ និងហេតុអ្វីវាកំពុងពង្រឹងការដឹកជញ្ជូននៅអនាគតនេះ។

គ្រឿងផ្សំចំបងនៃរថយន្តអគ្គិសនី

យោងតាមមជ្ឈមណ្ឌល “Alternative Fuels Data Center” របស់ក្រសួងថាមពលអាមេរិក (U.S. Department of Energy) រថយន្តអគ្គិសនីអាចធ្វើឱ្យដំណើរការបានយ៉ាងរលូនដោយមានគ្រឿងផ្សំកំណត់ដូចខាងក្រោម៖

1. ថ្ម (Battery)
• ជាបេះដូងរបស់រថយន្តអគ្គិសនី ដែលមានមុខងារក្នុងការរក្សាថាមពលអគ្គិសនីសម្រាប់បើកម៉ាស៊ីន។
• បង្កើតពីឧបករណ៍ថ្មតូចច្រើន (cell) បានតភ្ជាប់លើគ្នាទាំងបណ្ដេក (series) និងបណ្ដំព្យាបាល (parallel)。
• សព្វថ្ងៃ ជាច្រើនប្រើថ្មលីចូមអ៊ីយ៉ុង (Lithium-ion) ព្រោះមានដង់ស៊ីតេខ្ពស់និងអាយុកាលវែង។
• សមត្ថភាពថ្មគឺវាស់ដោយkWh ដោយទៅពី40kWh ដល់លើសពី100kWh។ kWh ខ្ពស់នោះកាន់តែល្អក្នុងការបន្ថយការសាកញឹកញាប់និងជួយឱ្យបានចម្ងាយបានច្រើន។
2. រន្ធសាក (Charge Port)
   • SAE J1772 (J-Plug): ស្តង់ដារ១-២កម្រិតសម្រាប់ភាគច្រើន
   • CCS Combo: ប្រភេទថ្មីអាចអនុញ្ញាតឱ្យធ្វើ AC និង DC ការសាកថ្មលឿន
• គឺគន្លឹងដែលយើងប្រើដោតចូលអោយរថយន្តសាកថ្ម។
• ប្រភេទសាកមានប៉ុន្មានប្រភេទផងដែរៈ
3. ឧបករណ៍បំលែង DC/DC (DC/DC Converter)
• បំពងបំរើការបំលែងអគ្គិសនីពី12វ៉ុល ទៅអំពីវ៉ុលខ្ពស់ម្យ៉ាងដើម្បីមណ
4. ម៉ាស៊ីនអគ្គិសនី/ម៉ាស៊ីនបង្កើតចលនា (Electric Traction Motor)
• ជាខួរប្រតិបត្តិរបស់រថយន្តអគ្គិសនី ប្រែក្លាយអគ្គិសនីក្នុងថ្ម ទៅជាចលនាមេកានិចបង្វិលកង់。
• ត្រូវបានគេស្គាល់អំពីប្រសិទ្ធភាពខ្ពស់ ខ្វះសម្លេងរំខាន និងទទួលបានតួកភ្លាមៗ។
• អាចប្រើម៉ូទ័រប្រភេទAC Induction Motor ឬ Permanent Magnet Synchronous Motors (PMSMs)。
5. ម៉ាស៊ីនសាកនៅលើរថយន្ត (Onboard Charger)
• បម្លែងអគ្គិសនី AC ពីបណ្តាញអោយក្លាយជា DC ដើម្បីបញ្ចូលថ្ម।
• ភាពលឿននៃការសាកអាស្រ័យលើថាមពលkW និងអាចជួយអោយពេលវេលាសាកដ៏ធម្មតាតិចជាង。
6. ឧបករណ៍គ្រប់គ្រងថាមពលអេឡិចត្រូនិច (Power Electronics Controller)
• គ្រប់គ្រងលំហូរថាមពលពីថ្មទៅម៉ាស៊ីន និងពេលសាកផងដែរ។ វាអាចប្រៀបបាននឹងបណ្តាកាន់កាប់ចរន្តភ្លើង និងហេតុផលអោយប្រសិទ្ធភាពនិងសុវត្ថិភាពខ្ពស់។
7. ប្រព័ន្ធត្រួតពិនិត្យសីតុណ្ហភាព (Thermal System)
• ឱ្យម៉ាស៊ីននិងថ្មនៅលេខសីតុណ្ហភាពល្អបំផុត, ដើម្បីពន្យាពេលប្រើប្រាស់និងការសម្រចបានល្អ។
8. ធុងថ្មបង្កើតកម្លាំង (Traction Battery Pack)
• គឺជាផ្នែករចនាដើម្បីរក្សាឧបករណ៍ថ្មតូចៗក្នុងលក្ខណៈសុវត្ថិភាព និងមានផ្នែកត្រឹមត្រូវមួយណា។ ជាទូទៅ វាត្រូវបានដាក់នៅផ្នែកបាតរថយន្ត ដើម្បីលៃតម្រូវទំងន់រថយន្តឱ្យល្អសម្រាប់បញ្ជូនកម្លាំង និងបង្កើនសុវត្ថិភាព។
9. ប្រព័ន្ធបញ្ជូន (Transmission)
• ងាយស្រួលជាងរថយន្តប្រើសាំង ព្រោះមិនចាំបាច់ប្តូរបម្រែបម្រាស់ល្បឿនជា​ច្រើនដងឡើយ ព្រោះម៉ាស៊ីនអគ្គិសនីអាចផ្តល់តួកភ្លាមៗនៅគ្រប់កម្រិតល្បឿន។ ផ្ទៀតផ្ទាត់នេះ សំរាប់ភាគច្រើនរថយន្តអគ្គិសនីពេលនេះតែងប្រើប្រព័ន្ធបន្ថយល្បឿនតែមួយ (Single-Speed Reduction Gear) ដែលអាចនាំមកនូវបទពិសោធន៍បើកបរដ៏រលូន និងមានប្រសិទ្ធភាពខ្ពស់។

ការសម្រេចចិត្ត

រថយន្តអគ្គិសនី ដំណើរការដោយបម្លែងថាមពលអគ្គិសនីក្នុងថ្ម ទៅជាចលនាមេកានិច។ នៅពេលអ្នកដោតសាករថយន្ត ហ្គាសស្មោះ

អយុត្តទេស យើងបន្ត：

យ៉ាងសាមញ្ញគឺ នៅពេលរថយន្តអគ្គិសនីត្រូវបានភ្ជាប់ឲ្យសាក ម៉ាស៊ីនសាកនៅលើរថយន្តនឹងបម្លែងអគ្គិសនីអាស្រ័យលើផ្ទះ(AC) ទៅជា DC ហើយបញ្ចូលទៅក្នុងថ្ម។ ថាមពលដែលបានផ្ទុក នោះធ្វើជាឧបករណ៍បន្លែកថ្មី ឬ "ប្រេងឥន្ធនៈ" សម្រាប់ម៉ាស៊ីនអគ្គិសនីរបស់រថយន្ត។

របៀបដែលរថយន្តអគ្គិសនីដំណើរការ

1. ផ្នែករក្សាថាមពល

• នៅពេលបច្ចេកវិទ្យាសាកដំណើរការ ម៉ាស៊ីនសាករថយន្ត(Onboard Charger) នឹងបម្លែងភ្លើង AC ពីបណ្តាញអគ្គិសនីទៅជា DC；
• DC នោះត្រូវបានបញ្ចូលទៅក្នុងកញ្ចប់ថ្ម (Traction Battery Pack)， ដែលមើលទៅដូចជាឃ្លាំងរងផ្ទុកអគ្គិសនី；
• គិតថាវានៅមួយក្ដាមជាពេលបន្តបន្ទាប់ឬធុងទឹកអគ្គិសនីក៏បាន。

2. ផ្តល់ថាមពល

• នៅពេលអ្នកបើកបរដោយចុចជើងលើកបន្ថែមល្បឿន “accelerator”， វាបញ្ជូនសញ្ញាឲ្យប្រព័ន្ធអេឡិចត្រូនិចរបស់រថយន្ត；
• កុងត្រូលថាមពល（Power Electronics Controller）នឹងបង្ខំយកអគ្គិសនីដពីថ្មដោយមានកម្រិតដើម្បីបើកដំណើរម៉ាស៊ីនអគ្គិសនី。

3. បើកដំណើរម៉ាស៊ីន

• អគ្គិសនីដែលបានយកនោះ នឹងចូលទៅក្នុងម៉ាស៊ីនអគ្គិសនី；
• បន្ទាប់ពីមានលំនេះដុះអេឡិចត្រូម៉ាញេទិចដែលប្រតិកម្មនៅក្នុងម៉ាស៊ីន， បង្កើតការវិល；
• លទ្ធផលគឺ ម៉ាស៊ីនអាចបម្លែងអគ្គិសនីទៅជាចលនាវិលក្រៃលែងល្អ។

4. បង្វិលកង់

• ចលនាវិលនោះ ត្រូវបានបញ្ជូនតាមរយៈប្រព័ន្ធបញ្ជូន ទៅកង់；
• ចុងក្រោយ វាអនុញ្ញាតឲ្យរថយន្តនោះដើរទៅមុខបាន។

5. ហ្វ្រាំងប្រមូលថាមពលឡើងវិញ

• តួសំខាន់មួយនៃរថយន្តអគ្គិសនីគឺ ហ្វ្រាំងប្រមូលថាមពលឡើងវិញ (Regenerative Braking)；
• នៅពេលអ្នកឈប់ លឬចុចហ្វ្រាំង ម៉ាស៊ីនអគ្គិសនីនឹងវិលទាស់ទាញប្រេង ដូចជាភាពជា ហ្គេណារាទ័រ；
• វាប្ដូរកម្លាំងចលកររថយន្តទៅជាអគ្គិសនីវិញ បញ្ចូលទៅក្នុងថ្ម ដើម្បីបន្ថែមចម្ងាយបើកបរបានច្រើនទៀត។

សរុបម្តងទៀត រថយន្តអគ្គិសនីអាចបម្លែងថាមពលអគ្គិសនីទៅជាចលនាមេកានិច ដោយមិនបង្កើតការបញ្ចេញផ្សែងប៉ះពាល់ដល់បរិស្ថាន។ ដូច្នេះ វានាំមកនូវអត្ថប្រយោជន៍អស្ចារ្យក្នុងនាមជាបទពិសោធន៍បៃតង និងប្រកបដោយចីរភាព។

របៀបដែលរថយន្តអគ្គិសនីសាក

1. សាកនៅផ្ទះ: អាចប្រើបច្ចេកវិទ្យា1កម្រិត ឬ2កម្រិត (120V ឬ240V) គឺប្រើពេលយប់ ឬប្រើពេលក្នុងការងារក៏បានឆាប់ជាង។
2. សាកនៅស្ថានីយសាធារណៈ: កំពុងមានចំនួនកើនឡើងពេញទីក្រុង ឬតាមផ្លូវល្បឿនលឿន ក៏អាចអនុញ្ញាតសាកសOND DCប្រមាណពេលខ្លីប្រើបានធ្ងន់។

ប្រសិនបើអ្នកចង់ទិញគ្រឿងបន្លាស់ដូចជា អាដាប់ធ័រសាកពូកកាតពេញនៃរថយន្តអគ្គិសនី ឬគ្រឿងបន្លាស់ផ្សេងទៀត សូមមើលផ្នែក គ្រឿងបន្លាស់ និងផ្នែករថយន្ត របស់យើង។

ប្រភេទនៃរថយន្តអគ្គិសនី

1. រថយន្តអគ្គិសនីថ្ម (Battery Electric Vehicles - BEVs)
• ត្រូវបានបើកបរ​ដោយអាគ្គិសនីច្រើនបំផុត
• មានតែម៉ាស៊ីនអគ្គិសនីនិងថ្មមួយទេ
• ឧទាហរណ៍: Tesla Model 3/ Y/ S/ X, Ford Mustang Mach-E, Chevrolet Bolt EV, Hyundai Ioniq 5, Kia EV6
2. រថយន្តអគ្គិសនីអាចដោតភ្លើង (Plug-in Hybrid Electric Vehicles - PHEVs)
• រួមបញ្ចូលម៉ាស៊ីនអគ្គិសនី និងម៉ាស៊ីនសាំងមួយប្រភេទ
• អាចដោតភ្លើងសម្រាប់បញ្ជូលថ្មនិងដំណើរផ្នែកអាគ្គិសនីមួយចម្ងាយ។
• ឧទាហរណ៍: Ford Escape PHEV, Toyota Prius Prime, Chevrolet Volt
3. រថយន្តហាយប្រ៊ីដអគ្គិសនី (Hybrid Electric Vehicles - HEVs)
• រួមបញ្ចូលម៉ាស៊ីនសាំងនិងម៉ាស៊ីនអគ្គិសនី ប៉ុន្តែមិនអាចដោតភ្លើងបញ្ចូលថ្មបានទេ ការសាកថ្មត្រូវបានធ្វើតាមម៉ាស៊ីន ឬហ្វ្រាំងប្រមូលថាមពលឡើងវិញ
• ឧទាហរណ៍: Toyota Prius, Honda Insight, Hyundai Sonata Hybrid

ប្រសិនបើអ្នកមានចំណាប់អារម្មណ៍លើយានយន្តអគ្គិសនីបែបណាមួយ ឬចង់ចំណាយពេលភ្ជាប់ម៉ាកអ្វី និងតម្លៃណា សូមមើលរថយន្តអគ្គិសនីច្រើនប្រភេទ ដែលមានលក់នៅលើវេបសាយរបស់យើង គឺមានទាំងរថយន្តប្រើប្រាស់និងរថយន្តថ្មីចូលរោងលក់។

អ្វីគឺភាពខុសគ្នារវាងរថយន្តអគ្គិសនីពេញ(Full Electric) និងរថយន្តហាយប្រ៊ីដ (Hybrid)?

រថយន្តអគ្គិសនី(EVs) និងរថយន្តហាយប្រ៊ីដ(HEVs និងPHEVs) មានរបៀបផ្គត់ផ្គង់ថាមពលខុសគ្នាបន្តិចៗ នីមួយៗមានលក្ខណៈពិសេសរបស់ខ្លួន៖

រថយន្តអគ្គិសនីពេញ(Full Electric Vehicles - EVs)

• ប្រភពថាមពល: ប្រើអគ្គិសនីពេញតែមួយប៉ុណ្ណោះពីថ្មកំរាស់
• ការបញ្ចេញផ្សែង: គ្មាន
• ចម្ងាយ: 150 ~ 400+ ម៉ាយ (អាស្រ័យលើថ្ម)
• បច្ចេកទេសសាក: ត្រូវប្រើប្រព័ន្ធសាកពីខាងក្រៅ(ផ្ទះ ឬស្ថានីយសាក)
• ថែទាំ: សាមញ្ញជាងព្រោះគ្មានម៉ាស៊ីនធម្មតាពេញក្រាន

រថយន្តហាយប្រ៊ីដ(HEVs និង PHEVs)

• • ប្រភពថាមពល: រួមបញ្ចូលម៉ាស៊ីនសាំងនិងម៉ាស៊ីនអគ្គិសនី

HEVs: ប្រើបច្ចេកវិទ្យាហ្វ្រាំងប្រមូលថាមពលឡើងវិញ និងម៉ាស៊ីន ធ្វើជាសាច់បំបៅថ្ម

PHEVs: អាចដោតភ្លើងជូនថ្មបាន សម្រាប់របៀបអាគ្គិសនីដ៏ល្អបំផុត ខណៈពេលនោះគ្មានការពឹងផ្អែកលើសាំងពេញផ្លូវ

• • ការបញ្ចេញផ្សែង: ថយចុះជាងរថយន្តប្រើប្រាស់សាំងធម្មតា ប៉ុន្តែរកម្ល៉េះអត់ស្អាតដូចEVពេញ
  • ចម្ងាយ: បានចម្ងាយរួមដោយគ្រឿងអគ្គិសនីនិងសាំង ជាង500ម៉ាយផងដែលល្អប្រសើរ
  • ដំណើរតួនាទី: សាកសមសម្រាប់អ្នកចង់ចាប់អារម្មណ៍ប្រើអាគ្គិសនី ដោយមិនពឹងផ្អែកលើបណ្តាញសាកធំៗប្រហែលផង

តើរថយន្តអគ្គិសនីគ្រប់គ្នាមិនបញ្ចេញផ្សែងលើអ្វីទេ?

បើទោះបីរថយន្តអគ្គិសនីមិនបញ្ចេញឧស្ម័នខ្លះពីបំពង់បន្លំក៏ដោយ តែយើងក៏គួរទាក់ទាញដល់“វដ្តជីវិត”ទាំងមូលរបស់វា ដូចជា៖

1. ការបញ្ចេញផ្សែងនៅពេលបើកបរ
• បើបើកដោយអគ្គិសនី គ្មានបញ្ចេញឧស្ម័នCO2, NOx ឬ PM ពីគ្រាប់បន្លំទេ
2. ការផលិតអគ្គិសនី
• បើប្រើថាមពលថ្មជាថ្មីដូចជាពន្លឺថ្ងៃ ឬខ្យល់ ឬទឹក វាមានគ្មានគ្រោះធ្ងន់
• បើប្រេងប៉ុន្មានមុខពីថាមពលអគ្គិសនីមកពីបន្ទប់លូផ្សែងខ្ពស់ទេក៏មានផ្សែងនៅក្រៅបណ្តាញថាមពលនៅប្រទេស
3. ផលិតនិងថ្ម
• ការផលិតថ្មគឺមែនជាការចំណាយធនធានធំៗ ដោយពិសេសការចាក់យកលោហធាតុជាច្រើន ដូចជា លីចូម, កូប៉ល, នីកែល។ ប៉ុន្តែអ្នកភ្នាក់ងារបច្ចេកវិទ្យាបច្ចេកមួយចំនួនបាននាំមកនូវវិធីអាចចុះខ្លាំងបានបន្ថយរបបនេះជាបន្ត։

ទោះមានទាំងវិជ្ជមាន ឬអវិជ្ជមានយ៉ាងណាក៏ដោយ ឥទ្ធិពលរបស់ រថយន្តអគ្គិសនី ទៅលើបរិស្ថាននៅតែទាបជាងរថយន្តប្រើប្រាស់សាំងក្នុងកម្រិតជាច្រើន ដោយសព្វវេលាទើបពិសេសខ្លាំងឡើងទៀតបើថាមពលដែលរថយន្តអគ្គិសនីប្រើនេះផលិតចេញពីពន្លឺថ្ងៃ ឬខ្យល់។

សន្និដ្ឋាន

អានរឿងនេះអ្នកអាចយល់បានពីរបៀបដែលជួយបកស្រាយរថយន្តអគ្គិសនី យ៉ាងធម្មតា រួមជាមួយផ្នែកចម្បងនៃរថយន្ត និងរបៀបសាកដែលមានយ៉ាងហោងអាណ! ហេតុអ្វីរថយន្តអគ្គិសនីកំពុងពេញនិយមនិងធ្វើអោយអនាគតកាន់តែបៃតង។

ប្រសិនបើអ្នកកំពុងគិតអំពីការទិញរថយន្តអគ្គិសនីដំបូងរបស់អ្នក ឬចង់ស្វែងរករបបអគ្គិសនី មើលទៅគេហទំព័រ ឬកម្មវិធីរបស់ Liberty Carz ដើម្បីរកឃើញជាង9000+ រថយន្តគ្រប់ប្រភេទ លើសពីនេះមានរថយន្តអគ្គិសនីទាំងមួយចំនួនធំ ទាំងប្រើប្រាស់និងថ្មី បំពេញអោយគ្រប់ថវិកា និងតម្រូវការ។ លើសពីនេះជាច្រើន តម្លៃបញ្ចុះជារៀងរាល់ខែ អ្នកអាចស្វែងរកកិច្ចព្រមព្រៀងល្អ និងពេញចិត្តលើរថយន្តអគ្គិសនី ជាពិសេសថែមជាមួយជម្រើសហិរញ្ញវត្ថុប្រកួតប្រជែងពីពួកយើង!

សូមសំណូមពរ អ្នកបើកបរអាចជ្រើសរើសវិធីប្រកបដោយបរិស្ថាន កាត់បន្ថយកម្ចាត់រឿងអាក្រក់ ដោយរបើកបរប្រកបដោយអគ្គិសនី!